3 çocuğuyla Akçakale, Şanlıurfa’da yaşayan Farise, 7 yıldır yaşadığı Türkiye’de pek çok zorlukla karşılaştı; tam da direncinin tükendiğini hissettiği noktada ise Hayata Destek’le tanıştı. Şimdi daha iyi bir yaşam için hem umudu, hem de imkânı var.
Şanlıurfa’nın Suriye’ye komşu ilçesi Akçakale’de, dar sokaklardan ilerleyerek beyaz badanalı bir eve ulaşıyoruz. Birkaç evin ortak avlusuna açılan bir kapının önünde, güler yüzlü, pırıl pırıl gözlü üç çocuk karşılıyor bizi. 11 yaşındaki Habip, 10 yaşındaki Esabil ve 8 yaşındaki Azze. Evin içindeki yer döşeği, soba, halı gibi birkaç demirbaş mobilyadan biri de antredeki tavana bağlanmış ipten salıncak. Bu evin çocuklar için huzurlu bir yuva olduğunun ilk işareti de benim için o salıncak oluyor.
Evin annesi Farise*, 34 yaşında, sakin ve çekingen bir kadın. Türkiye’de kayıtlı 3,7 milyon Suriyeli mültecinin %70’ini oluşturan kadın ve çocukların dördüyle tanışıyoruz bu evde**. Bu huzurlu yuvayı kurmanın hiç de kolay olmadığını, hikâyelerini dinleyince anlıyoruz. İlk izlenim çekingen olsa da, kayıt tuşuna basınca Farise’nin hikâyesi bir çağlayan gibi akıyor ağzından.
Halepli Farise 18 yaşındayken, bugün hayatta olmayan eşiyle görücü usulü tanıştı ve Rakka’ya yerleştiler. Elektrikçi olan eşiyle Rakka’daki yaşamlarını ‘rahattık’ diye özetliyor Farise. Suriye’de savaş çıkınca, o zaman 4 ve 3 yaşlarında olan oğlan çocuklarını korumak için Türkiye’ye kaçmaya karar verdiler.
“İlk geldiğimizde herhangi bir destek alamadık. Eşim günlük yevmiyeyle halı yıkıyordu.. Ev kirası, yiyecek, çocuk bezi… Hiçbir şeye yetmiyordu. Suriye’de yaşam daha ucuzdu. Biz de geri döndük.”
Bu sırada, bugün 8 yaşında olan küçük kızı Azze doğdu. Ardından, Farise’nin eşinin çalıştığı dükkân bombalandı, eşi hayatını kaybetti. Yine tersine bir yolculuk başladı, Türkiye’ye dönüş…
“Annem Akçakale kampında kalıyordu. O kampta 4-5 yıl kaldım. Evet, belki su bulmak, banyo yapmak zordu ama yine de güvendeydik, mutluyduk.”
Ama zorluklara rağmen yaşamayı tercih ettiği kamp kapatılıp, annesi de bu sırada vefat edince Farise yine bir yol ayrımına geldi. Ve bu yol ayrımında, yanında bir destek olması umuduyla, görücü usulü bir erkekle dini nikâhla evlendi. Fakat destek bulma umuduyla başlayan bu evlilik, hem Farise hem de çocukları için büyük zorluklara yol açtı. Tüm aileyi çalışmaya zorlayan ve Farise’ye şiddet uygulayan bu erkekten Farise kaçmayı başardı. Ama bu ikinci evlilikten doğan küçük kızını yanına alamadı. Şu anda mahkeme süreci devam eden bu velayet sorunuyla ilgili Hayata Destek ekipleri Farise’ye hukuki destek sağlıyor.
3 çocuğuyla yeni bir hayat kurmaya çalışan, bir yandan da en küçük kızı için hukuk mücadelesi veren Farise, bekâr bir ebeveyn olarak çok zorlandı:
“Hayata Destek’le tanışmadan önce merdiven temizliği yapıyordum. Suyumu ya da elektriğimi ancak ödeyebiliyordum. 3 ay boyunca kira ödeyemedim. Ev sahibim beni evden çıkarmak istedi. Komşularımdan biri yaşadığım sıkıntıları bildiği için bana Hayata Destek’i önerdi.”
Hayata Destek olarak Farise ve ailesine 3 aylık kira desteği sağladık, çocuklar için kırtasiye paketi ulaştırdık ve aileyi Sosyal Hizmet Müdürlüğü’ne yönlendirip ‘Sosyal ve Ekonomik Destek Hizmeti’ (SED) almasına yardımcı olduk. Ailenin yaşadığı ekonomik sıkıntılar nedeniyle, en büyük çocuk Habip sokakta çalışıyordu ama şu anda kardeşleriyle birlikte o da okula devam ediyor.
“Yeni taşındığımız evim iyi, komşularımdan da memnunum. Hem Suriyeli hem de Türkiyeli komşularım var, kız kardeşlerim gibiler. Çocuklarım rahatça dışarı çıkıp oynayabiliyor. Mahallede arkadaşları var. Önceleri Habip’e üzülüyordum, çalışmak zorunda kalıyordu. Çocuklarıma harçlık bile veremiyordum. Ama şimdi üçünün de dersleri iyi. Sizinle tanışmasaydım hayatım çok zor olacaktı. ”
Uluslararası insani yardım kuruluşu Diakonie Katastrophenhilfe’nin uygulayıcı ortağı olarak, Avrupa Birliği İnsani Yardım Kurumu tarafından finanse edilen, mültecilere yönelik projemizde temel amacımız, Farise gibi kırsalda yaşayan mültecilerin hayat standartlarını yükseltmek, onların eğitim, barınma gibi en temel hak ve hizmetlere erişebilmesine yardımcı olmak.
Farise’nin ailesine veda ederken, evin girişindeki salıncakta sallanan Azze, çilli yüzüyle gülümsüyor; bize bir öpücük gönderiyor. Umarız bu ailenin hayatı, geçmişlerindeki kötü anılarla bir daha gölgelenmez; gelecekleri o çocukların gözleri kadar parlak olur.
* Danışanımız ve ailesinin isimleri, özlük haklarını korumak amacıyla değiştirilmiştir.
** https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/
Gözde Kazaz
Hayata Destek İletişim Sorumlusu
Yazıyı okuduğunuz ve buraya kadar geldiğiniz için teşekkürler. Şimdi hazır buradayken hayata destek olabilirsiniz.
