Geçim Kaynağını Desteklemede İyi Örnekler Konferansı

Hayata Destek Derneği (STL), 13 Kasım 2019 tarihinde Radisson Blu Şişli Otel’de Geçim Kaynağını Desteklemede İyi Örnekler Konferansı’nı düzenledi. Etkinlik, , İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Ajansı (Swiss Agency for Development and Cooperation - SDC) ve Save The Children (SCI) kurumları desteğiyle yürütülen projenin bir parçası.

Suriye’de 2011 yılında başlayan krizin ardından Türkiye dâhil geniş bir coğrafyaya etki eden mülteciler konusu, insani yardım faaliyetlerinin de odağı haline geldi. Süreç içinde değişen ihtiyaçlar ekseninde şekillenen insani yardım çalışmaları, bugün acil yardım gibi kısa dönemli planlamalardan uzun dönemli, kalıcı etki yaratma hedefli planlamalara evrildi.

Ön plana çıkan en önemli konu ise, kişilerin sosyal yardımlardan bağımsız, kendi ayakları üzerinde durabilen bireyler haline gelebilmesini sağlayacak geçim kaynağını destekleme çalışmaları; bu faaliyetler dil eğitimi kimi temel eğitimlerin yanı sıra girişimcilik, sosyal beceri geliştirme, işçi–işveren buluşmaları, kooperatifçilik gibi faaliyetler ekseninde şekilleniyor. Bir gün süren konferansın gündemi de işte bu çalışmalardı. Türkiye’nin farklı bölgelerinde geçim kaynağını destekleme odağında hayata geçirilen 10 iyi uygulama örneği sunuldu. Bu uygulamalarda karşılaşılan zorluklar, yakalanan imkanlar, kazanılan deneyimler paylaşıldı.

Konferans programının açılış oturumunda Türkiye başta olmak üzere mevcut durum, ihtiyaçlar ve bu ihtiyaçlara yanıt vermek için yapılan çalışmalar anlatıldı. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Uyum ve İletişim Dairesi Göç Uzmanı Burak Yaşar, Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyeli nüfusa dair istatistikleri paylaşarak, şimdiye dek atılmış adımları özetledi. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği İstanbul Saha Ofisi Müdürü Selen Elif Ay, mültecilere yönelik çalışmalarda geçim kaynağını destekleme projelerinin son dönemde kazandığı ivmeye dikkat çekti. SCI Dış İlişkiler Direktörü ve Türkiye Yasal Temsilcisi Oben Çoban, bu çalışmalarda önemli odak noktasının çocuklar ve gençler olduğunu vurgulayarak, sürdürülebilir çözümler için umut ve özgüveni yükseltecek geçim kaynaklarına erişim projelerine öncelik verilmesi çağrısında bulundu. SDC Ankara İnsani Yardım Ofisi Müdürü Stela Haxhi, “İnsani yardıma ihtiyaç duyan insan sayısı rekor seviyede. İnsani yardımı kalkınma ve barış odaklı faaliyetlerle birleştirmeliyiz” diyerek kalkınma odaklı çalışmaların, insani yardım faaliyetleriyle eşgüdümlü olarak yürütülmesinin önemine işaret etti. Hayata Destek Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Erkutlu ise mültecilere yönelik çalışmalarda, kalkınma alanında öncü uygulamaların duyulur, bilinir olmasının kartopu etkisi yaratacağının ve takipçilerine yol göstereceğinin altını çizdi.

Konferansın birinci oturumunun teması girişimcilikti. Oturum, Innovation for Development Consulting’in kurucusu Doğan Çelik’in insani yardımdan kalkınmaya geçiş sürecini tanımlayan analizleriyle başladı. Çelik, işsizlik sorununun görünür olduğu günümüz koşullarında geçim kaynakları odaklı çalışmalarda, girişimciliğin desteklenmesinin giderek önemli bir hal almaya başladığının altını çizdi. Yeni dönemde kamu ve mevcut fonlayıcı sivil toplum kuruluşların yanı sıra Dünya Bankası, uluslararası finansal kuruluşlar, işveren konfederasyonları, özel sektör ve sosyal işletmeler gibi yeni paydaşların kalkınma perspektifinde şekillenen girişimcilik faaliyetlerinde rol oynayacağına işaret etti.

Panel bölümündeyse sosyo-ekonomik refaha ve çalışma hayatına katılıma katkı sunarken sosyal uyumu da destekleyen şu beş iyi örnek sunuldu:  IDEMA’nın L.I.F.E. projesi, OKDER’in Kadın Kadına Mülteci Mutfağı, RET’in Leap Natural Markası, Genç İşi Kooperatif’in sosyal kooperatifçilik deneyimleri ve Tina Zita/Joon  oluşumu.

‘İş Gücüne Katılım ve İstihdam Edilebilirlik’ temalı ikinci oturum, Building Markets’ten Güler Kaya’nın sunumuyla başladı. Kaya, göçmen ve mültecilerin piyasaya katılımlarında uzmanlık desteği aldıkları koşulda ekonomiye ciddi katkı yapabilme potansiyeli olduğuna dikkat çekerek Türkiye ve dünyadan bazı örnekleri paylaştı.

Mülteci ve yerel topluluklara yönelik çalışmalarda en zorlu faaliyet alanı olarak tanımlanan iş gücüne katılım ve istihdam edilebilirlik konusunda başarılı çıktılar ortaya koymuş beş örnek de panel bölümünde sunuldu. Gelecek Daha Net’in Embark Mentorship, Mülteci Destek Derneği’nin İşçi Destek Merkezi, Lider Kadın Derneği’nin kadını güçlendirme projesi, Habitat Derneği’nin İmece Vakti projesi ve United Work’un From Refugee to Employee projesi ikinci oturumun iyi örnekleri oldu.

Organizatör Hakkında / About the Organizer

Hayata Destek Derneği / Support to Life (STL)

Hayata Destek Derneği afetlerden etkilenen birey ve toplulukların temek hak ve hizmetlere erişimine destek olmak amacıyla kurulmuş bir insani yardım kuruluşudur. Hayata Destek risklerin asgari düzeye indirilmesi için çalışır ve toplumların en zarar görebilir kesimlerinin kapasitelerini güçlendirerek, dirençliliklerini arttırarak afetlere müdahale eder. İnsani yardım ilkeleri çerçevesinde faaliyet yürüten Hayata Destek insanlık, tarafsızlık, ayrım gözetmeme, bağımsızlık ve hesap verebilirlik ilkelerine bağlıdır. Hayata Destek faaliyetlerini Acil Yardım, Mülteci Destek, Mevsimlik Tarımda Çocuk Koruma ve Kapasite Güçlendirme & Koordinasyon programları çerçevesinde yürütmektedir.

Donör Kurumlar Hakkında / About the Donors

İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Ajansı / Swiss Agency for Development and Cooperation (SDC)

İsviçre, Orta Doğu bölgesinde çatışmalardan etkilenen ve savunmasız insanlar için güvenli, yaşanabilir ve barışçıl yaşam koşullarının sağlanmasına, kırılganlığın azaltılmasına, çatışmaların önlenmesine ve dönüştürülmesine İsviçre İşbirliği Programı aracılığıyla katkıda bulunur.

Türkiye’de İsviçre, mevcut faaliyetlerinin yanı sıra, ulusal makamlar ve Birleşmiş Milletler tarafından Bölgesel Mülteci ve Dayanıklılık Planında (3RP) belirlenen öncelikler, uluslararası hukuk ve insan hakları standartları doğrultusunda, mültecilerin ve ev sahibi toplulukların desteklenmesine odaklanmakta ve kamu kuruluşlarının göç yönetimi konusunda kapasitelerini güçlendirmelerine katkıda bulunmaktadır.

Save the Children International (SCI)

Save the Children olarak biz, her çocuğun bir geleceği olması gerektiğine inanıyoruz. Her yeni gün, Türkiye’de ve dünyada çocukların hayata sağlıklı bir başlangıç yapabilmesi, eğitime eşit fırsatlarla erişebilmesi ve her türlü mağduriyetten korunabilmesi için çalışıyoruz. Afet ve krizlerin ardından ve çocukların en korunmasız olduğu zamanlarda, Save the Children bölgeye ilk ulaşan ve en son ayrılan kurumların başındadır. Bizler, çocukların tüm ihtiyaçlarının karşılanması ve seslerinin tüm dünya tarafından duyulması gerekliliğini ilke edindik. Ulaşılması en güç bölgelerde bulunanlar dahil olmak üzere, ihtiyaçlarına cevap verebilmek hedefimizdir. Save the Children ailesi olarak bizler, çocukların hayatlarının güzel bir geleceğe evrilmesini amaçlıyoruz.

Alman Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı / German Federal Ministry for Economic Cooperations and Development (BMZ)

Alman Federal Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Bakanlığı, geçici ve uzun dönemli kalkınma programlarını fonlayan bir Alman kamu bağışçısıdır. BMZ, Almanya’nın insan haklarını koruma ilkeleri doğrultusunda, partner olduğu 69 ülkede; insan haklarının muhafazası temelli işbirliği geliştirme ve iş birliği yapılan ülkelerdeki sahiplenme duygusunu ve zorluklarla baş edebilme becerilerinin güçlendirilmesi projelerini fonlamaktadır. Türkiye’de ise BMZ, göç hareketlerinin yol açtığı zorluklarla mücadele çalışmalarını desteklemektedir.