Bugün dünya, kız çocuğu olmak için kolay bir yer değil. Özellikle son aylarda Türkiye’nin gündemine oturan kayıplar, fiziksel ve cinsel istismar, siber zorbalık gibi olaylar kız çocuklarının güvenli alanlara her zamankinden çok ihtiyacı olduğunu gösteriyor.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu UNICEF’in raporlarına göre, dünya genelinde her 5 kız çocuğundan biri hayatında en az bir defa cinsel istismara maruz bırakılıyor; özellikle savaş, kriz ve afet bölgelerinde bu risk daha yüksek. Dünya Sağlık Örgütü, her yıl binlerce kız çocuğunun aile içi şiddet, insan ticareti ve diğer sebeplerle öldürüldüğünü raporluyor. Dijital şiddet de farklı yüzleriyle kız ve oğlan çocuklarını tehdit ediyor. Araştırmalara göre, gençlerin %40'ı dijital ortamda farklı türlerde şiddete maruz bırakılıyor.
Türkiye’de Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın raporlarına göre, kız çocuklarının istismarıyla ilgili başvurular artıyor. TÜİK verilerine göre, geçen yıl cinsel istismardan hayatta kalan yaklaşık 29 bin çocuğun %85’inden fazlası kız çocuğuydu. Adalet Bakanlığı verilerine göre, çocukların cinsel istismarına ilişkin açtığı dosya sayısı 2015’e kıyasla iki katına çıktı; fakat cezasızlık oranı da arttı.
Sahalarımızda 9-17 yaş aralığındaki kız çocuklarıyla düzenlediğimiz psikosyal destek çalışmalarının, özellikle ‘güvende olmak’ oturumunda, kız çocukları gündemdeki haberlerle ilgili endişelerini de sıklıkla dile getiriyor. Eskiden parkta tek başına oynarken artık korkan, annesinden ayrılmak istemeyen, sokakta yürürken birilerinin takip ettiği endişesi yaşayan, akrabalarının kendisine zarar vermesinden korkan kız çocukları, bizimle bu endişeleri paylaşıyor. Aynı şekilde pozitif ebeveynlik oturumlarında ebeveynler de artık kimseye güvenmediklerini, çocuklarını okula ya da markete tek başına gönderemediklerini aktarıyor. Öte yandan, meslek uzmanlarımız, çocuk bir istismar olayını dile getirdiğinde ebeveynlerin onlara inanmadıklarını, özellikle aile içinde istismar olaylarını saklama eğiliminde olabildiklerin gözlemliyor. İstismar vakalarının gündeme geldiği dönemlerde çocukların güvenliğiyle ilgili sıkı önlemler alınsa da, sonrasında çocuklar için güvenlik mekanizmaları kurmanın önemi unutulabiliyor.
UNICEF, bu senenin 11 Ekim temasını ‘Kız Çocuklarının Gelecek Vizyonu’ olarak belirledi. Biz de Hayata Destek olarak, kız çocuklarının geleceklerinin şiddetsiz ve umut dolu olabilmesi için, onların hayallerini desteklemeyi, hakları olan güvenli alanları sağlamayı amaçlıyoruz.
Kız çocuklarının sağlıklı bir şekilde fiziksel ve ruhsal gelişimlerini sürdürebilmeleri için güvenli alanlar oluşturmak, farkındalık yaratmak, bilgi-birikim ve gelişim süreçlerini desteklemek en önemli önceliklerimizden biri. Sahada yürüttüğümüz psikososyal destek faaliyetlerinde, kız çocuklarıyla bir araya geldiğimizde, onların güvenlikle ilgili kaygılarını dinliyor ve bu ihtiyaçlarına yönelik çözümler üretiyoruz. Güvenli alanlarda, çocukların zarar görmelerinin önüne geçmek için, ihtiyaç halinde destek alabilecekleri kişi ve mekanizmaları birlikte belirliyor; aynı zamanda Kız Çocukları için Güçlenme Programımız kapsamında yaşam becerileri, üreme sağlığı ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddetten korunma konularında da güçlenmelerine destek sağlayacak aktiviteler yürütüyoruz. Bu aktivitelerle, kız çocukları yalnızca kendilerini savunma becerileri kazanmakla kalmıyor, aynı zamanda güçlenerek kendi geleceklerine yön vermeye başlıyor.
Ebeveynlerle yürüttüğümüz çalışmalarla da mahremiyet farkındalığı, sağlıklı sınırlar geliştirme, çocuk istismarını önleme ve endişe ettiğimiz durumlarda nasıl harekete geçileceği konularında psiko-eğitimler düzenliyoruz. Bu sayede, ailelerin çocuklarını doğru şekilde desteklemeleri için gereken araçları sunuyoruz.
UNICEF’in yakın zamanda yaptığı bir araştırma, yaşanan tüm zorluklara rağmen kız çocuklarının %80’inin geleceğe umutla baktığını gösteriyor. Gelecek sene her şeyin daha iyi olacağını düşünen kız çocuklarının sayısı, okula gidebilme ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin daha fazla olduğu toplumlarda yaşama kriterleriyle doğru orantıda artıyor.
Kız çocukları güçlü ve ne yaptıklarını biliyor. Bizim öncelikle yapmamız gereken, onlara kendi potansiyellerini ortaya çıkarabilecekleri, korkmadan kendilerini ifade edebilecekleri ve rahatça yaşayabilecekleri güvenli alanlar sunabilmek. Tüm zorluklara rağmen, tüm kız çocuklarının bu özel gününü birlikte bir gelecek inşa etme hayaliyle kutluyoruz.
Yazıyı okuduğunuz ve buraya kadar geldiğiniz için teşekkürler. Şimdi hazır buradayken hayata destek olabilirsiniz.