Türkiye’de yaşayan mülteci çocukların eğitime erişiminin önemine bir animasyon video ile dikkat çekmek istiyoruz.
Gündelik hayatımızı idame ettirmek için ihtiyaç duyulan bazı temel hizmetlere mültecilerin erişmesi oldukça zor olabiliyor. Eğitime erişim, karşılaşılan başlıca zorluklardan biri. Hayata Destek olarak, bu zorlukları aşabilmek ve her çocuğun eğitime erişim hakkına sahip çıkmak için çalışıyoruz. Proje ortağımız Diakonie Katastrophenhilfe’nin (DKH) hazırladığı animasyon videoyla mülteci çocukların eğitim hakkına dikkat çekmek istiyoruz. Çünkü eğitime ve fiziki olarak okula erişim, çocukların iyi olma hâlini ve gelişimsel süreçlerini destekleyebilmenin en önemli koşulu. Ve ayrım gözetmeksizin her çocuğun haklarına erişmesi için çabalamak başlıca sorumluluğumuz.
Pandemi, yıllardır alışık olduğumuz düzenimizi çok kısa bir sürede değiştirdi. Toplumun dezavantajlı kesimleri bu olumsuz değişimi çok daha keskin biçimde deneyimledi. Avrupa Birliği İnsani Yardım Kurumu tarafından finanse edilen projemiz kapsamında, uluslararası insani yardım kuruluşu Diakonie Katastrophenhilfe’nin (DKH) uygulayıcı ortağı olarak sahadayız; ihtiyaç sahibi mültecilerin temel hak ve hizmetlere erişmede karşılaştıkları zorlukları aşmaları için pandemi süresince de hayata destek olduk, olmaya devam ediyoruz.
Türkiye bugün, resmi verilere göre 4 milyon mülteci nüfusa ev sahipliği yapıyor ve bu nüfusun neredeyse yarısını 18 yaş altı çocuklar oluşturuyor. Yoksulluk nedeniyle mülteci çocukların çalıştırılması, okula gitmelerinin önündeki en önemli problem. Eğitim sistemine dahil olmada yaşanan prosedürel sorunlar da çocukların eğitim hakkına erişmesini engelleyebiliyor. İstanbul sahamızda proje yöneticisi olarak görev alan Serhat Akbal, mülteci çocukların eğitime erişiminde karşılan en yaygın sorunu şu şekilde tanımlıyor:
“Mülteci çocukların ya da ailelerinin kayıt altına alınmasına dair sorunlar, çocukların eğitime erişimlerinin önünde başat engel olarak duruyor. Türkiye’de doğmuş olmasına rağmen herhangi bir kaydı bulunmayan mülteci çocuklar ya da kayıt altına alındıkları il dışında yaşadıkları için temel hizmetlere erişimi kısıtlanan mülteciler, en çok karşılaştığımız sorunlar arasında yer alıyor. Ek olarak, derinleşen yoksulluğun, mülteci çocukları eğitim hayatından koparttığını gözlemliyoruz.”
Pandemi kapsamında alınan önlemler, çocukları da ciddi anlamda etkiledi. Uzaktan eğitim nedeniyle çocuklar, sadece eğitim hakkına erişimde zorluk yaşamadı, sosyalleşme imkanları da kısıtlandı. İletişim araçlarına erişimi olmayan veya bu araçları birçok aile üyesi ile ortak kullanmak zorunda olan çocuklar, çalışmak için okulu bırakma riski altında kaldı. Hayata Destek ekiplerimiz bu süreçte de eğitime erişimin önemine dair farkındalık artırma eğitimleri ve atölyeler düzenledi. Ayrıca kamu kurumlarıyla iş birlikleri ve vaka takip çalışmalarıyla çocukların eğitim hakkını destekledik.
Bugün Suriyeli çocukların %64,4’ü Türkiye’de okula gidiyor; okula kayıtlı olmayan Suriyeli çocukların sayısı ise 425 binin üzerinde. Üstelik bu veriler sadece geçici koruma kimliği olan kayıtlı çocukları içeriyor.[1] Çocuk koruma uzmanımız Özlem Gegez mülteci çocukların okullaşma sürecindeki zorlukları şöyle anlatıyor:
“Dil bariyeri ve denklik süreçleri, mülteci çocukların eğitime erişiminin önündeki diğer engeller olarak karşımıza çıkıyor. Animasyon videoda da değinildiği gibi bir mülteci çocuğun kaçıncı sınıfa gideceği konusunda belirsizlikler yaşanabiliyor. Bazen 14 yaşında bir çocuk kendi ülkesinde ortaokulu bitirmiş olmasına rağmen yaş seviyesine uygun olmayan bir sınıfa yerleştirilebiliyor. Bu durumdaki çocuklar bildiği şeyleri tekrar okumak zorunda kalıyor, akranlarıyla aynı sınıfta olamıyor hatta bu nedenle akran zorbalığına maruz kalabiliyor. Hem yılları kayboluyor hem de sosyal çevresi. Okul ortamı çocukların iyi olma hali için çok önemli. Bunun önemini pandemi esnasında özellikle gördük.”
İletişim:
Çiğdem Güner | Hayata Destek Kurumsal İletişim Uzmanı
[email protected]
[1] https://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2010/01/EIR20_OgrencilerveEgitimeErisim.pdf
Yazıyı okuduğunuz ve buraya kadar geldiğiniz için teşekkürler. Şimdi hazır buradayken hayata destek olabilirsiniz.
